Gedurende de opleiding die ik vorig jaar ben gestart (PPKE aan de KPZ in Zwolle) is er veel aandacht voor spelend leren. Een belangrijke factor van spelend leren is het creatieve proces. In de jaren zeventig had je nog handvaardigheid, tekenen en muziek op school. De creativiteit werd geprikkeld en levendig gehouden. Ik pluk daar nog steeds de vruchten van.
Een opdracht zonder kaders, regels en voorwaarden.
Tijdens de opleiding ‘Grafisch Vormgeven’ die ik in 2012 volgde, zat ik met veel jongeren in de klas. Jongens en meiden in de leeftijd van negentien tot en met begin twintig. Vooral het vak visuele vormgeving vond ik geweldig. Daar waren de opdrachten kort en krachtig en kreeg je alle ruimte om er je eigen invulling aan te geven mits je maar je keuzes kon toelichten. Regelmatig ontstond er stress in de klas. ‘Waar moet ik me aan houden?’, ‘Wat zijn de voorwaarden om een voldoende te halen?’, ‘Welke materialen mag ik gebruiken?’, ‘Moet het volgens de regels die we in deze les hebben geleerd?’ en ga zo maar door. Als deze jongeren hadden geleerd om naar een eindresultaat te werken in plaats van te leren door het proces in te gaan. In het proces zitten namelijk de momenten van verwondering.
Kom in een staat van verwondering!
Herken je dit? Je bent aan het bellen blazen en het lukt niet echt. Toch blijf je doorgaan totdat je een mooie bel hebt geblazen. Je probeert harder te blazen, nog even in je bekertje te dippen of wat zachter blazen en dan… dan is daar een prachtige bel.
Je hebt de smaak te pakken en gaat voor de XXL versie zoals op bovenstaande afbeelding. Je maakt zelf de constructie om deze bellen te kunnen blazen en je verdiept je in het maken van het perfecte bellenblaas-sop. Als alles klaar is ga je naar buiten om dat wat je zelf gemaakt hebt, te testen. Het lukt! Je hebt net je eigen reuzenbel gemaakt. Ik durf te wedden dat er instant een lach op je gezicht verschijnt en het haast een vanzelfsprekendheid wordt om nog een stapje verder te gaan.
Slimme vragen
Neem kinderen mee in het creatieve proces en stel slimme vragen. Geef ze de ruimte om zelf te mogen onderzoeken en uitproberen. Als ze er niet uit komen ben jij degene die de slimme vragen stelt en ze net dat extra stapje laat zetten. Tijdens de workshops die ik organiseer probeer ik daar rekening mee te houden. Soms net een niveautje hoger dan het kind aan kan of gereedschap of materialen inbrengen waar ze nog nooit mee gewerkt hebben.
Er is genoeg te leren als je creatief bezig bent. Daarom ook mijn motto Leren door te doen!